Request-level configuration invariance in Go

Suppose we have an HTTP service. The behaviour of service depends on some configuration that may change at runtime; it may reload a static configuration file on SIGHUP, need to react to changes in its service discovery mechanism, or have A/B test state or features toggled on and off.

In Go, a naive way of handling this is by writing our configuration state to a struct and updating it in background goroutines:

type State struct {
    frobinate bool
}

var state State{}

func handler(w http.ResponseWriter, r *http.Request) {
    if s.frobinate {
        fmt.Fprintln(w, "Great success")
    } else {
        fmt.Fprintln(w, "Great non-success")
    }
}

This naive approach has at least two problems:

  1. The state may change while we’re processing a request, causing us to process part of the request with one state, and another part with another. This isn’t a big deal in our example, but becomes more of a problem as the time needed to handle a request increases.

  2. There are no synchronization primitives in play, so updating the state has data race conditions.

Check out the working example in this commit to see the first problem in action.

One way to resolve these problems is to add a mutex and to pass copies of the state to the request handlers:

type State struct {
    frobinate bool

    *sync.Mutex
}

// Copy may be arbitrarily complicated if State contains slices, maps,
// pointers, or other structs.
func (s *State) Copy() State {
    s.Lock()
    defer s.Unlock()

    return *s
}

var state &State{}

func handler(w http.ResponseWriter, r *http.Request) {
    s := state.Copy()

    if s.frobinate {
        fmt.Fprintln(w, "Great success")
    } else {
        fmt.Fprintln(w, "Great non-success")
    }
}

The background goroutine that updates the state then either does so through a dedicated method that locks/unlocks the mutex, or does the locking itself.

While this works fine, it relies on global state and uses none of Go’s built-in concurrency features. We were promised a brave new world, and encouraged to "share memory by communicating". This points the way to another solution to our two problems that leverages Go’s primitives better:

type State struct {
    frobinate bool
}

// Copy may be arbitrarily complicated if State contains slices, maps,
// pointers, or other structs.
func (s State) Copy() State {
    return s
}

var stateCh chan State
var toggle chan struct{}

func stateManager() {
    state := State{}

    for {
        select {
        case stateCh <- state.Copy():

        case <-toggle:
            state.frobinate = !state.frobinate
        }
    }
}

func handler(w http.ResponseWriter, r *http.Request) {
    s := <-stateCh

    if s.frobinate {
        fmt.Fprintln(w, "Great success")
    } else {
        fmt.Fprintln(w, "Great non-success")
    }
}

A complete working example is here. Note that the working example doesn’t rely on any global state to pass state to the handler functions, using closures instead. Modifying the state is also only possible within the stateManager function. The working example could also be extended to have middleware copy the state to each request processing function instead of the ad-hoc way done there.

It is still up to the developers to ensure the Copy method doesn’t pass mutable state around, but they no longer need to deal with mutexes and locks themselves. This also means that any future additions to the program that use the same pattern won’t need to worry about those locks either.

There are no silver bullets in heavily concurrent systems, but in Go we can choose to not deal with some of the footguns we would need to handle in C, Java or other similar languages.

Hey, hvar eru allir?

Sorrí með mig, síðasta vika er búin að vera svo leiðinleg að ég hef ekki haft neinn tíma til að skynsemast.

Ég var á klósettinu í meira eða minna viku út af vafasömum næringarákvörðunum um síðustu helgi. Ofan á það bættist sápuóperulegt drama frá ákveðnum meðlim fjölskyldu kærustu minnar. Og í gær rændi einhver rafgeyminum úr bílnum okkar, svo allur dagurinn fór í að fá nýjan rafgeymi, keðju og lás til að læsa húddinu og eitthvert manndrápstól til að læsa stýrinu á næturnar.

Þessi leiðindaskúr er vonandi búinn, svo hefðbundin dagskrá getur hafið göngu sína á ný.

    Gúrkutíð

    Kæru lesendur, ef ég lærði eitthvað um helgina var það að kaupa ekki mat sem inniheldur kjöt úti á götu í litlum, sætum fjallaþorpum í Mexíkó. Eftir á að hyggja veit ég ekki af hverju ég gat ekki sagt mér það sjálfur fyrirfram.

    Í öðrum fréttum virðist umræða á Íslandi hafa verið óvenjulega yfirveguð síðustu daga. Jú, Vigdís Hauksdóttir og Bubbi Morthens tjáðu sig en aðrir ummælendur eru löngu búnir að traðka þá mola niður, svo til lítils er að ég tjái mig um þá líka.

    Ég velti fyrir mér hvort að halda úti daglegum færslum sé ekki of mikið? Framboð rökleysa virðist ekki alveg anna þeirri eftirspurn. Ætli það sé betra að halda sig á xkcd áætlun, þrjár færslur á viku, eða taka eina stóra færslu í lok hverrar viku?

    Hvað segið þið?

      Afsakið hlé

      Ég skrifaði ekkert í gær því ég var í brúðkaupi.

      Í dag er ég veikur.

      Við sjáum til á morgun.

        Hún ögrar viðteknum viðhorfum

        Hver er vinsælasti kvenrithöfundur heims? Hver er um leið áhrifamesti kvenheimspekingur heims? Hún er rússnesk-bandaríski rithöfundurinn Ayn Rand, en bækur hennar hafa selst í 30 milljónum eintaka um allan heim.

        Svo ritar Hannes Hólmsteinn Gissurarson á Pressunni í dag. Markmið Hannesar er að auglýsa útkomu íslenskrar þýðingar á skáldsögu Rand We the living, sem þýðandi ákvað að kalla Kira Argúnova eftir aðalpersónu bókarinnar, og benda á fyrirlestur um Rand og verk hennar í Öskju seinna í dag.

        Ég hvet lesendur sem hafa tækifæri til þess að mæta á þann fund. Fyrir nokkrum árum las ég Atlas shrugged, best þekktu skáldsögu Rand. Ég er litlu sammála í kenningum Rand, enda varla í markhóp hennar, en við lesturinn fannst mér ég öðlast aðeins meiri innsýn en áður í hugarheim þess markhóps, sem er aldrei slæmur hlutur. Lesendur gætu upplifað eitthvað svipað á téðum fundi.

        Þó ég skilji að Hannes sé hér í auglýsingaham á ég erfitt með að leyfa staðhæfingum hans í þessari fyrstu málsgrein að lifa óáreittum.

        Eftir öllum hugsanlegum mælikvörðum er Ayn Rand því miður ekki vinsælasti kvenrithöfundur heims. Ef við hugsum aðeins um sölutölur rústar Agatha Christie allri samkeppni, en skáldsaga hennar And then there were none hefur selst í yfir 100 milljónum eintaka. Með öðrum orðum hefur ein skáldsaga Agöthu Christie hefur selst þrisvar sinnum meira en heildarverk Ayn Rand. Christie skrifaði svo fleiri bækur. Christie er líka betur þekkt og vinsælli en Rand, sem má sannreyna með að spyrja fólkið í lífi sínu hvort það hafi heyrt um þær tvær og telja svörin. Ef Christie þykir svo of gamaldags til að teljast með má íhuga J. K. Rowling í staðinn.

        Það er heldur ekki erfitt að finna konur sem voru að minnsta kosti jafn áhrifamiklar og Rand þegar kemur að heimsspekilegum málum. Samtímakona hennar Simone de Beauvoir hafði til dæmis gríðarleg áhrif á feminískar kenningar og skrifaði auðskiljanlega bók um kenningar tilvistarstefnunnar. Fyrr í mannkynssögunni má svo nefna Hypatíu, sem var stærðfræðingur og heimsspekingur í Alexandríu. Hún var ekki lítilvægari en svo að sumir hafa dagsett fall klassískrar menningar í Grikklandi til forna með morði hennar af æstum múg.

        Þetta á að heita rökvillublogg og hingað til hef ég ekki bent á neina rökvillu í texta Hannesar. Lítið er um þær, enda er textinn stutt auglýsingapot. Í hreinskilni sagt langaði mig bara að benda á að Ayn Rand er hvorki vinsælasta né áhrifamesta kona heims. En jæja, til að þessi færsla teljist lögleg skulum við skoða lokaorð Hannesar:

        Guðmundur Ólafsson hagfræðingur segir á bókarkápunni um Kíru Argúnovu: „Raunsönn lýsing á rússneskum örlögum.“ Kolbrún Bergþórsdóttir bókmenntaskýrandi segir: „Mesta bókmenntaverkið af sögum Rands.“ Ég vona, að þau Guðmundur og Kolbrún lendi ekki í neinum útistöðum við Egil Helgason sjónvarpsmann, Stefán Ólafsson félagsfræðiprófessor, Stefán Snævarr heimspekiprófessor og fleiri vinstri sinnaða menntamenn, sem hafa keppst við síðustu daga að fordæma verk Ayns Rands. Bandaríski rithöfundurinn H. L. Mencken sagði um þessa bók, að hún væri „frábær“.

        Að vísa skoðunum fólks á bug því það er vinstri sinnað er dæmi um hina dásamlega nefndu brunnmígsvillu, þar sem reynt er að breiða yfir rök andmælanda með að kynna hann neikvæðan hátt (nú eða kynna hann bara á neikvæðan hátt og sleppa að minnast á rök hans, eins og Hannes gerir hér).

        Að lokum er hægt að fetta fingur út í tilvitnanir Hannesar sem eiga að pumpa upp áhuga okkar á skáldsögu Rand, því engin þeirra gerir það í raun og veru:

        (1) Raunsannar lýsingar bera ekki vitni um bókmenntaleg gæði eða áhugaverða heimsspeki; sjá raunsannar lýsingar jarðfræðibóka á grjóti.

        (2) Að bókin sé mesta bókmenntaverkið af sögum Rands gæti vel verið bakhandarhrós af hálfu Kolbrúnar, sem er mögulega þeirrar skoðunar að Rand sé ekki merkilegur penni. Af orðunum "Jón er stærsti dvergur sem ég hef séð" leiðir ekki að Jón sé stór maður.

        (3) Hér er ansi lítið vitnað í Mencken (ef ég dæmi bók með orðunum "Ég skemmti mér frábærlega yfir þessu rusli" má vitna í það sem "Ég skemmti mér frábærlega" á kápu hennar; sjá berjatínslu) en miðað við skrif hans er ég alveg tilbúinn að trúa að hann hafi fílað Rand. Að Mencken finnist bók "frábær" og ekkert annað er samt ófullnægjandi vísun í kennivald.

          Sko Svía

          Síðan ég byrjaði að lesa leiðara Morgunblaðsins hefur mig langað að skoða einhvern þeirra betur hér. Það er ekki vandkvæðalaust, því leiðararnir skiptast í tvo flokka. Í öðrum er talað af rósemi og skoðanir viðraðar með vísun í rök og ég hef ekkert út á þá leiðara að setja. Í hinum fara höfundar eins og kettir í kringum heitan graut, nefna fá ef einhver nöfn eða hugmyndir og skjóta ómerkilega á allt í færi. Þó mér þætti gaman að skoða þessa leiðara betur er það ekki oft hægt, því í þeim eiga höfundarnir til að segja ekki nokkurn skapaðan hlut. Mig er farið að gruna að ritstjórarnir skiptist á að skrifa leiðara blaðsins og að markmiðin með skrifum þeirra séu ansi ólík.

          Í dag stíga höfundar seinni tegundar leiðaranna nógu nærri raunverulegum staðhæfingum til að hægt sé að meta orð þeirra af eigin verðleikum. Efni leiðarans eru áhyggjur Ernu Solberg, forsætisráðherra Noregs, af fréttum ríkisútvarps Noregs um að sænsk yfirvöld hafi lagalega heimild til að hlera tölvupóstsamskipti Norðmanna því stór hluti þeirra fari gegnum Svíþjóð. Leiðarahöfundar stökkva á orð Ernu um að ef fullnægjandi útskýringar á málinu fáist ekki munu Norðmenn "fara með málið lengra":

          Ekki var tekið fram hvert norski forsætisráðherrann ætlaði með málið. Varla í suðurátt, því þar ná menn ekki upp í nefið á sér vegna hlerana og treysta sér því varla til að vera með nefið niðri í annarra manna hlerunum, þótt þær séu jafnspennandi og hleranir Svía á Norðmönnum hljóta að vera.

          Ekki geta þeir farið með málið lengra í austur, því þá lenda þeir í Svíþjóð og fari þeir enn austar, á sléttur Rússlands, er alls ekki víst að Pútín sé sömu megin og Norðmenn, það er að segja í hópi hinna hleruðu, en ekki í hinum hópnum með tól á eyrum.

          Allir leiðarar af seinni tegundinni eru í þessum stíl, þar sem útúrsnúningar, einfeldningsháttur og uppnefningar liggja í einum graut. Halda leiðarahöfundar til dæmis í alvöru að ríkisstjórnir Frakklands og Þýskalands, sem eru væntanlega þeir sem ná ekki upp í nefið á sér, geti ekki veitt tveim hlutum athygli í einu? Aðeins lengra vísa höfundar afskiptum Evrópusambandsins af málinu á bug með að uppnefna starfsfólk þess "æðstustrumpana í Brussel", eins og er reglulega gert í þessum leiðurum. Á meðan mér finnist alveg jafn skemmtilegt að uppnefna fólk og leiðarahöfundum verð ég að benda á að fyndin uppnefni eru ekki rök fyrir einu né neinu.

          Ég veit ekki alveg hvernig ég eigi að flokka þessar málsgreinar. Með góðum vilja og víðri skilgreiningu á rökum er hægt að segja að leiðarahöfundar færi hér rök fyrir að Norðmenn geti ekki vænt aðstoðar frá löndum í austri, suðri eða vestri (Bandaríkin eru afgreidd af sama háðstóni í annari málsgrein). Þá dettur mér helst í hug að frávísanir höfunda hér séu öll dæmi um að niðurstaða tengist staðhæfingum ekki beint. Áhugasamir lesendur geta rýnt betur í þennan rökvillulista og séð hvort þeir finni þessum staðhæfingum betra heimili.

          Höfundar ráðleggja að lokum Norðmönnum að leita til okkar Íslendinga í norðri með vandræði sín (Ísland liggur reyndar til vesturs frá Noregi). Hér virðast þeir nálgast eitthvað sem þeir hafa áhuga á að tala um, sem tengist ásökunum um að sími Jóns Baldvins Hannibaldssonar hafi verið hleraður þegar hann var hann var utanríkisráðherra:

          Árni Páll Árnason, sem verið hafði pólitískur lærlingur í utanríkisráðuneytinu á umræddum tíma, sá þarna færi og komst í viðtal á "RÚV", sem stofnunin virtist taka í fullri alvöru, um að lærlingssíminn hans hefði líka verið hleraður á sama tíma. Ekki var upplýst hvort lærlingshlerarinn hefði haft sérstakan koll fyrir sig.

          En það breytti ekki því, að 15 mínútna frægðin sem Árni Páll Árnason fékk hjá "RÚV" út á hina meintu hlerun, sem hlýtur þá að hafa verið gerð af manni sem fór númeravillt, dugði honum í yfirstandandi prófkjörsbaráttu!

          Reyndar kasta höfundar nokkrum steinum í mótmælendur framkvæmda í Gálgahrauni og Jón Baldvin áður en þeir komast að Árna Páli. Hér finnst mér athyglisverðust fullyrðing höfunda um að Árni hafi komið vel úr prófkjöri því hann hafi sagt að sími sinn hafi einnig verið hleraður. Ég veit ekkert um það, frekar en meintar hleranir á Jóni Baldvini, en finnst líklegt að ýmsir aðrir þættir (eins og kosningabarátta Árna Páls) hafi vegið þyngra til velgengni hans. Höfundar segja hér að vegna þess að atburður B hafi gerst á eftir atburði A þá sé A orsök B. Þetta er mjög vel upp alin rökvilla sem heitir post hoc ergo propter hoc á latínu. Hana má finna við hin ýmsu tilefni, allt frá léttvægum (ég fór í lukkuskóna mína svo það ringdi ekki) til háalvarlegra málefna (ég bólusetti barnið mitt svo það varð einhverft), en öll þeirra eiga sameiginlegt að vera ógildar rökfræðilegar hreyfingar.

          Þessi fullyrðing höfunda um Árna Pál er þó eins og flest annað í þessari tegund leiðara Morgunblaðsins; máttlaust og illkvitnilegt skot sem breiðir yfir innihaldsleysi leiðarans sjálfs. Ef einhverja hugmynd má grafa úr rústum þessa orða er það helst að pistlahöfundum þyki léttvæglegt og lítt alvarlegt mál að samskipti fólks, hvort sem það er almennings eða stjórnmálamanna, séu hleruð og réttur þess til einkalífs því troðinn fótum. Þar sem sú tilfinning er í beinni mótsögn við annan nýlegan, öllu skynsamari, leiðara Morgunblaðsins hlýtur aðeins annar ritsjóri þess að vera þessarar skoðunar. Megi honum ganga vel að lifa með henni.

          Sko Svía Ritstjórn Morgunblaðsins (Davíð Oddson og Haraldur Johannessen)

          Veður hafa minnt á að vetur er genginn í garð víðar en hér og fóru þau mikinn í Englandi, Danmörku og Svíþjóð um helgina með tilheyrandi búsifjum fyrir þarlenda. Reynsla og líkur standa til þess að við munum fá okkar skammt, þótt tíminn sé óviss. Ekki þó vegna þess að veður séu smitandi og lúti lögmálum pestanna. En hleranir virðast á hinn bóginn vera það.

          Hleranafárviðrið hefur skekið meginland Evrópu síðustu vikur og nú hefur það óvænt náð norður á dauðhreinsuð svæði Skandinavíu. Þannig var upplýst á vef Mbl. í gær, að ríkisútvarp þeirra í Noregi hefði greint frá því "að samkvæmt sænskum lögum geta þarlend stjórnvöld haft eftirlit með tölvupóstssamskiptum og netumferð í Noregi, en hún fer að stórum hluta í gegnum Svíþjóð.

          Erna Solberg, forsætisráðherra Noregs, hefur nú krafið starfsbróður sinn í Svíþjóð, Fredrik Reinfeldt, um skýringar.

          "Við ræddum um þetta í gær, og ég sagði að við vildum fá nánari upplýsingar," segir Solberg í samtali við NRK.

          "Við höfum áhyggjur af því að stór hluti netumferðarinnar okkar fer í gegnum Svíþjóð. Þar af leiðandi sagði ég við Reinfeldt að við myndum fara með málið lengra," sagði norski forsætisráðherrann aðspurður".

          Ekki var tekið fram hvert norski forsætisráðherrann ætlaði með málið. Varla í suðurátt, því þar ná menn ekki upp í nefið á sér vegna hlerana og treysta sér því varla til að vera með nefið niðri í annarra manna hlerunum, þótt þær séu jafnspennandi og hleranir Svía á Norðmönnum hljóta að vera.

          Ekki geta þeir farið með málið lengra í austur, því þá lenda þeir í Svíþjóð og fari þeir enn austar, á sléttur Rússlands, er alls ekki víst að Pútín sé sömu megin og Norðmenn, það er að segja í hópi hinna hleruðu, en ekki í hinum hópnum með tól á eyrum.

          Auðvitað gætu Norðmenn reynt að halda með málið lengra og þá í vesturátt. Þeir hljóta að eiga hauk í horni þar sem Obama er eftir friðarverðlaunin sem hann fékk fyrir að vinna bandarískar kosningar. Obama mun hafa látið segja sér þrem sinnum að þetta væri ekki aprílgabb og hafi ekki sannfærst að fullu fyrr en hann var upplýstur um að hleranir á norsku nóbelsnefndinni staðfestu þessar fréttir. Verðlaunaveitingin til Obama var að auki jafnvel ekki eins fáránleg og þegar gleðipinnarnir í Jagland-nefndinni ákváðu að veita æðstustrumpunum í Brussel friðarverðlaun vegna þeirrar birtu sem eldar og atvinnuleysi í Grikklandi og Spáni brugðu á álfuna. En það er þó ekki víst að Obama forseti sé sérstaklega upplagður til að gefa góð ráð til vina sinna í hlerunarmálum einmitt núna, þótt hann sé fús til að hlusta á Norðmenn svo lítið beri á.

          Og ef þetta er staðan þá er augljóst að Norðmenn ná engri annarri átt en að halda í norður, ef Erna Solberg forsætisráðherra er ákveðin í að "fara með málið lengra".

          Sem betur fer mun norski forsætisráðherrann ekki koma að tómum kofunum hjá frændum sínum, kóngaskáldunum. Í útvarpsfréttum í gær var þannig alllangur pistill um að talsmenn "hraunavina" vildu að lögreglan kannaði hvort hún sjálf hefði verið að hlera hraunavini. Talsmaðurinn tók fram að hann vissi ekki til að nokkur skapaður hlutur benti til slíkra hlerana á símum tveggja forystumanna hraunavina en sjálfsagt væri að lögreglan stæði fyrir máli sínu. Þetta var ekki verri nálgun á hlerunarmáli en þegar ógnvænlegur stormur og manndrápsveður urðu í tebollanum á fréttastofu "RÚV" vegna fullyrðinga um að sími Jóns Baldvins Hannibalssonar hafi verið hleraður fyrir einum 15 árum eða svo af manni sem annar maður hefði séð sitja á kolli í Landssímahúsinu.

          Árni Páll Árnason, sem verið hafði pólitískur lærlingur í utanríkisráðuneytinu á umræddum tíma, sá þarna færi og komst í viðtal á "RÚV", sem stofnunin virtist taka í fullri alvöru, um að lærlingssíminn hans hefði líka verið hleraður á sama tíma. Ekki var upplýst hvort lærlingshlerarinn hefði haft sérstakan koll fyrir sig.

          Auðvitað var þetta mikil hneisa fyrir þá tugi metnaðarfullra starfsmanna utanríkisráðuneytisins sem skipuðu stöðurnar sem lágu á milli ráðherrans og lærlingsins og enginn virtist nenna að hlera. En það breytti ekki því, að 15 mínútna frægðin sem Árni Páll Árnason fékk hjá "RÚV" út á hina meintu hlerun, sem hlýtur þá að hafa verið gerð af manni sem fór númeravillt, dugði honum í yfirstandandi prófkjörsbaráttu!

          Á Íslandi er því kjörlendi fyrir þá sem vilja kafa ofan í hlerunarmál og vilji Solberg fara með sitt hlerunarmál lengra þarf hún ekki að leita annað.

            Í pottinum með Birni Bjarnasyni

            Góðvinur minn og fyrirmynd Björn Bjarnason skrifaði í gær pistil á vef Evrópuvaktarinnar. Tilefnið var Youtube myndband Láru Hönnu Einarsdóttur, fyrrverandi blaðamanns og núverandi varaformanns í stjórn RÚV, þar sem hún gagnrýndi nýjan sunnudagsþátt Gísla Marteins Baldurssonar.

            (Sanngirnissvigi: Svo jafnt gangi yfir alla skal ég taka fram að ég er ekki sáttur við allt í myndbandi Láru; sumar tilvitnanir hennar eru endaslepptar og geta ekki talist annað en strámannstilburðir. Aðrir hlutar gagnrýni hennar eiga þó rétt á sér; mér fannst hart að sjá Gísla Martein ramma umræðuna inn þannig að mótmælendur væru sjálfkrafa af hinu slæma.)

            Þetta myndband Láru, eða frekar tilvist þess, hafa vakið athygli fleiri en Bjarnar, til dæmis sá Fréttablaðið ástæðu til að benda á það og Hannes Hólmsteinn Gissurarson sagði á Facebook síðu sinni:

            Þessi kona er einhver furðufugl. Hún hefur gert myndbönd um marga. Ég botna ekki í, hvers vegna henni eru falin einhver trúnaðarstörf. En því miður gat ég ekki horft á þátt Gísla Marteins, þar sem ég var (og er) erlendis í fyrirlestraferð.

            Ég fel lesendum það verk að meta ummæli HHG (Ath: ekki Helgi Hrafn Gunnarsson, þingmaður Pírata) á rökfræðilegum nótum.

            En hvað finnst Birni Bjarnasyni? Af pistli hans að dæma er þetta pólitískt mál í hans augum. Björn byrjar á að rifja upp að nýlega var lögum um skipan í stjórn RÚV breytt svo að nú ákveður Alþingi hver situr þar:

            Þá rákum [sic] vinstrisinnar upp ramakvein og töldu að pólitík hefði hafið innreið sína í stjórn ríkisútvarpsins, var látið eins og stjórn undir formennsku Bjargar Evu Erlendsdóttur, fulltrúa vinstri-grænna hefði verið ópólitísk.

            Ég held að þetta sé strámaður hjá Birni, það er að hann geri andstæðingum sínum upp skoðun sem þeir höfðu ekki: Meintir vinstrimenn (var bara fólk frá þeim væng kaldastríðsstjórnmála á móti að Alþingi skipaði stjórn RÚV?) héldu ekki fram að stjórn RÚV hefði verið laus við pólitík heldur að ríkisstjórnir Íslands gæti í framtíðinni, gegnum þingmeirihluta, haft áhrif á fréttaflutning stofnunarinnar; sjá ræðu HHG (ekki Hannesar Hólmsteins Gissurarsonar) á Alþingi og pistil Inga Freys Vilhjálmssonar, blaðamanns DV.

            Hvað sem því líður er ljóst að ef stjórn RÚV var ekki pólitísk áður þá er hún það núna. Leyfum Birni því að eiga þann punkt. Undir þeim formerkjum er Björn viss um hvað býr að baki myndbandi Láru:

            Lára Hanna er varamaður í stjórn útvarpsins á vegum Píata [sic]. Við hið furðulega kjör í stjórn útvarpsins á alþingi sl. sumar var upphaflega ætlun Pírata að Lára Hanna yrði aðalmaður en fallið var frá því og sagði Birgitta Jónsdóttir, þingmaður Pírata, í samtali við Fréttablaðið að líklega væri Lára Hanna „illa séð af valdamönnum“ og þess vegna hefði hún orðið varamaður en ekki aðalmaður!

            Heift Láru Hönnu, sem var (og er) í uppáhaldi hjá Agli Helgasyni, í garð Gísla Marteins einkennist að sjálfsögðu af flokkspólitík. Ber að líta á hana sem slíka, tilgangurinn er einfaldlega að skemma sem mest fyrir Gísla Marteini af pólitískum ástæðum.

            Hér sé ég vankanta á tvennu í málflutningi Björns.

            Fyrst er smáatriðið um hin undarlegu orð Björns að Lára sé í uppáhaldi hjá Agli Helgasyni, sem ég fæ ekki séð að komi málinu nokkuð við, þá ef sönn reynast. Mér dettur helst í hug að hugsun Bjarnar sé eitthvað á þá leið að Egill Helgason sé þekktur vinstrimaður (hrækt á jörð), því sé hann illur og að Lára sé í meintu uppáhaldi hans merki að hún sé ill líka. Jafnvel þó við gerum ráð fyrir illsku Egils Helgasonar er þetta rökvillan um sök vegna tengsla, því sá hugur sem Egill ber til Láru er málinu óviðkomandi.

            Næst er aðalhugsun Bjarnar, sem er einhvern veginn svona: Lára var pólitísk skipuð af Pírötum. Markmið hennar að eyðileggja fyrir Gísla Marteini með öllum ráðum. Því er málflutningur hennar ómerkur.

            Rétt er að Píratar vildu Láru í stjórn RÚV. Þeir hafa sent frá sér tilkynningu þar sem þeir endurtaka ástæður sínar fyrir því ("[hún] þorir að vera óþolandi flugan í tjaldinu") og styðja myndband Láru út frá tjáningafrelsissjónarmiði. Ég veit ekki til þess að Píratar hafi nokkuð á móti Gísla Marteini eða telji hann sérstakan andstæðing sinn, svo án frekari rökstuðningar Bjarnar eru tengsl á milli skipunar Láru af hálfu Pírata og skoðana hennar á Gísla Marteini dæmi um rökvilluna niðustaða tengist staðreyndum ekki beint.

            Næst er fullyrðing Bjarnar um að markmið Láru sé að eyðileggja fyrir Gísla Marteini. Hún er hér sett fram án frekari rökstuðnings og þó einhverjir rökfræðilegir vankantar séu á myndbandi Láru sé ég ekki ástæðu til að efast um að tildrög þess séu önnur en það sem hún segir sjálf: "Við þurfum beitta, upplýsandi og gagnrýna umræðu. Ekki yfirborðskennda froðu." Þar gagnrýnir Lára innihald þáttar Gísla, og þó sú gagnrýni sé ekki gallalaus byggist hún á verki Gísla Marteins en ekki persónu hans. Eftir að hafa skoðað myndband Láru fæ ég því ekki annað út en að þessi fullyrðing Bjarnar eigi ekki við rök að styðjast og kalla eftir frekari útskýringum af hans hálfu.

            Björn lýkur svo máli sýnu á þessum orðum:

            Viðbrögð dagskrárstjórans um að varamaður í stjórn ríkisútvarpsins megi ekki segja opinberlega skoðun á efni stofnunarinnar eru dapurleg. Það er greinilega litið þannig á stjórnarmenn ríkisútvarpsins innan veggja þess að þeir séu hluti af hópnum í Efstaleiti en ekki fulltrúar almennings með sjálfstæða, gagnrýna rödd. Verði frumhlaup Láru Hönnu til að virkja stjórnarmenn ríkisútvarpsins í opinberum umræðum um dagskrá þess og efnistök ber að taka því fagnandi þótt efnistökum hennar sé mótmælt sem óvinsamlegum og hlutdrægum.

            Þannig starfsmenn RÚV mega tjá sig eins og þeir vilja, svo lengi sem þeir tjá sig rétt?

              Það sem þig raunverulega langar

              Um helgina birtist leiðarinn Það sem þig raunverulega langar eftir Ólaf Þ. Stephensen í Fréttablaðinu. Ólafur er ritstjóri Fréttablaðsins, fyrir þá sem ekki vissu.

              Í þessari grein talar Ólafur fyrir því að veitur eins og Hulu og Netflix séu og verði lokaðar fyrir íslenskum neytendum, því noktun þeirra brjóti í bága við höfundarréttarlög. Athugið að Ólafur leggur ekki til að breyta höfundarréttarlögum til að leyfa notkun þessa þjónusta eða að semja við viðeigandi aðila til að þær verði löglegar, heldur að noktun þeirra verði áfram ólögleg.

              Ég ætla bara ekkert að tala um smáatriði málflutnings Ólafs. Í staðinn bendi ég á leiðara hans Ruglið í rauða hliðinu frá 27. nóvember 2012. Þar segir Ólafur meðal annars:

              Auðvitað á bara að hætta þessu rugli í rauða hliðinu, rýmka reglurnar og hætta að koma fram við fólk sem hefur verzlað í útlöndum eins og glæpamenn. Það er neytendum í hag, stuðlar að því að innlend verzlun fái hæfilega samkeppni og yrði ekki sízt til þess að tími tollvarða nýttist betur.

              Þannig innlend verzlun á að fá hæfilega samkeppni, en lokað skal fyrir Netflix og Hulu.

              Ja-há.

              Hér held ég að Ólafur misskilji sjálfan sig. Ég á mjög erfitt með að útskýra þennan misskilning á málefnalegan hátt, þannig ég ætla að gera það ómálefnalega:

              Í sama tölublaði Fréttablaði talaði Ari Edwald, forstjóri 365 miðla, einnig gegn aðgangi að þjónustum eins og Netflix og Hulu. Ég skil að 365 miðlar tali gegn Netflix, því þeir eru í samkeppni við Netflix og ef maður getur ekki unnið samkeppnina á frjálsum markaði er eins gott að maður grafi sér einokunarstöðu og verji hana með kjafti og klóm. En hvað hefur ritstjóri Fréttablaðsins í þennan slag að gera? Hér gæti, bara hugsanlega, skipt máli að eigendur Fréttablaðsins eru 365 miðlar. Ófágaðri manni en mér dytti kannski í hug að ritstjóri Fréttablaðsins hafi aðra skoðun á þessu málefni, en hann hafi fengið símskeyti frá forstjóra sínum um að "pop that pussy, twerk some," eins og skáldið sagði.

              Auðvitað dytti hvorki mér né lesendum slíkt í hug.

                Erlendar IP tölur og allsherjarsamsæri

                Þegar rignir, þá hellirignir. Í gær fann ég engar rökvillur sem ég gat hugsað mér að tala um en í dag flæðir á þeirra yfir bakka sína og útbíar okkur upp að hnjám. Skrifum þetta flóð í bili upp á almenna föstudagsstemmingu. Við fáum tvo aðskilda mola í dag:

                (1) Erlendar IP tölur stela störfum og konum okkar

                Fyrst er frétt Vísi.is sem ber fyrirsögnina Bjóða útlendar IP tölur sem nota má til að hala niður frá efnisveitum. Þar er fjallað um þjónustu Tals, sem gengur út á að bjóða "erlendar" IP tölur sem viðskiptavinir Tals geti nýtt til hvers sem þeir vilja.

                (Raunveruleikasvigi: Þjónusta Tals gengur væntanlega út á að beina netumferð viðskiptavina gegnum netþjón úti í heimi og blekkja þannig þau föll sem ákvarða staðsetningu viðskiptavinarins. Því misskilja talsmaður Tals og fréttamaður sjálfa sig þegar þeir segja að IP tölurnar sjálfar séu erlendar.)

                Rökvillan í þessari frétt er í boði Snæbjörns Steingrímssonar, framkvæmdastjóra SMÁÍS, sem gæti haldið þessu bloggi í góðum holdum einn síns liðs. Það er reyndar örugglega ekki Snæbirni sjálfum að kenna heldur starfi hans, því hann er í þeirri ömurlegu stöðu að vinna við að verja tapaðan málstað, svo ekki er undarlegt að hann beiti þeim tólum sem til séu. Í fréttinni segir:

                [Smáís] segja þjónustuna klárt brot á lögum um höfundarrétt. Þjónustan snýst um að útvega íslenskum viðskiptavinum erlendar IP tölur. Ef viðkomandi er með íslenska IP tölu þá getur hann ekki nálgast þjónustu Netflix og Hulu, sem eru erlendar efnisveitur og bjóða upp á kvikmyndir og þætti. Ástæðan fyrir því að ekki er hægt að nálgast slíkar efnisveitur vegna laga um höfundarrétt.

                Í svari framkvæmdastjóra Tals, Petreu Ingileifar Guðmundsdóttur, segir að Tal bjóði aðeins upp á tæknilegar lausnir svo viðskiptavinir geti nálgast veiturnar. "Notkun á erlendum efnisveitum og heimasíðum er alltaf á ábyrgð viðskiptavinar," segir Petra og varpar þannig ábyrgðinni af fyrirtækinu.

                "Þessi rök halda ekki, hvorki siðferðislega né lagalega að [Smáísar] mati. Í raun eru þetta nákvæmlega sömu röksemdarfærslurnar og við heyrum varðandi torrent-síðurnar."

                Mótmæli Smáís eru þessi: Þjónusta Tal gerir fólki kleift að brjóta á höfundarrétti. Því mun fólk brjóta á höfundarrétti.

                Þetta er líkinda- eða möguleikavilla, þar sem sagt er að því eitthvað sé líklegt eða mögulegt muni það gerast. Það er rangt; lesandi getur sannfært sig um það með að kasta krónu og athuga að þó bæði hafi verið mögulegt að skjaldamerki eða fiskur komi upp gerðist annað þeirra ekki.

                Hér má mótmæla og segja "Allt í lagi, en ef við köstum nógu oft þá mun fiskur koma upp. Eins má segja tölfræðilega að á endanum muni einhver brjóta á höfundarrétti gegnum þjónustu Tals."

                Hér er í raun sama villa á ferðinni þar sem fjöldi kasta hefur verið látinn stefna á óendanlegt, en við getum svarað svo: Brot á höfundarrétti varða við lög. Samt þarf einhver að brjóta lögin til að eitthvað saknæmt hafi átt sér stað. Undir núverandi lögum ber Smáís að sakast út í einstaklinga sem brjóta á höfundarrétti en ekki Tal. Smáís hefði eitthvað til síns máls ef eina mögulega notkun þjónustu Tals væri að brjóta á höfundarrétti en svo er ekki; að dulbúa IP tölu getur hjálpað við að vernda rétt fólks til einkalífs í samskiptum og viðskiptum (auðvelt er að hugsa sér blaðamenn sem gagnast af slíku nafnleysi) og sjálfur nota ég slíka þjónustu reglulega og löglega til að lesa rannsóknagreinar. Alveg eins má mótmæla fullyrðingum um að torrent megi aðeins nota á ólöglegan hátt; fullt af hugbúnaði er dreift löglega með torrent, sjá til dæmis Arch Linux stýrikerfið.

                Sorrí, Smáís.

                (2) Innihald tengist niðurstöðu ekki beint

                Stígur Helgason skrifar um allsherjarsamsærið á Vísi.is. Þar telur hann upp hluti sem eru ekki í lagi. Nokkur dæmi:

                Í heiminum eru fleiri hungruð börn en kindur, maðurinn er ekki enn búinn að stíga fæti á Mars og Mumford and Sons er ein vinsælasta hljómsveit sem til er.

                Eftir fjórar málsgreinar af svipuðum bölmóði get ég ekki annað en minnst Monty Python sketsins þar sem maður heldur langloku en er truflaður af hrópum um "get on with it!" Það gerir Stígur að lokum:

                Ég veit ekki hverju öll þessi dómadagsógæfa er að kenna. En ég veit – ég bara veit – að einhvers staðar í dimmu skúmaskoti sitja Engeyingar og græða á öllu saman. Helvítis Engeyingarnir.

                Hér vísar Stígur til meints spillingarmáls þar sem Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra á að hafa misnotað stöðu sína sem borgarfulltrúi Garðabæjar til hagnaðar vissra fjölskyldumeðlima sinna (sem eru af Engeyjarætt). Enginn botn er enn kominn í það mál.

                Vegna þess að Stígur kýs að fara óbeint að boðskap sínum er mér ekki ljóst nákvæmlega hver sá boðskapur var. Helst dettur mér tvennt í hug, þar sem annað er rökvilla:

                (i) Stígur gæti viljað segja: "Sjáið allt það sem Engeyjingar eru ekki sekir um. Því geta þeir ekki verið sekir um spillingu."

                Þetta er non sequitur villa, sem mætti íslenska sem "niðurstaðan tengist staðhæfingum ekki beint". Það er einfaldlega ekkert orsakasamband á milli þess að Engeyjingar hafi enga hönd í bagga með vinsældum Mumford and Sons og að þeir hafi ekki notið góðs af fjölskyldutengslum sínum við hið opinbera.

                (ii) Hinn möguleikinn sem ég sé er að Stígur meini að fólk sé saklaust þar til sekt sé sönnuð. Þetta er auðvitað hárrétt og á fullkomlega við hér; þetta mál hefur ekki komið fyrir dómstóla eða verið kært til lögreglu og enginn hefur verið dæmdur fyrir eitt eða neitt. Enn er ekki einu sinni víst nákvæmlega hvað gerðist hér. Því eru fullyrðingar um spillingu Engeyjinga og fjármálaráðherra í þessu máli ómerkar.

                (3) Meistaramánuður og einræðishugleiðingar

                Til tilbreytingar langar mig að benda á tvo pistla sem ég hafði gaman af að lesa, algjörlega óháð rökfræðilegu innihaldi:

                Lára Björg Björnsdóttir lýsir hatri sínu á meistaramánuði í Viðskiptablaðinu. Ég hef rosa gaman af almennum bölmóði og Láru tekst vel upp hér.

                Á aðeins alvarlegri nótum fjallar Hrafnkell Lárusson um ýmsar birtingamyndir einræðis í stjórnmálum. Pistill hans er hlutlaus og fræðandi, fyrir alla fjölskylduna.

                  Aflaleysi 1

                  Þegar ég byrjaði á þessu bloggi ákvað ég að taka aðeins fyrir skrif hvers dags fyrir sig en leggjast ekki í fornleifauppgröft á rökvillum. Það verkefni tæki aldrei enda. Því hlaut að koma að því að einhvern daginn fyndi ég ekkert til að tala um; fallegur og fullkominn dagur þar sem engin rökvilla sem tekur því að tala um var framin í íslenskri umræðu.

                  Ef mér skjátlast ekki er sá dagur í dag. Eins og alla morgna (þar sem ég bý er farið að ganga á eftirmiðdegið á Íslandi þegar það er morgunn hjá mér) fletti ég í gegnum skoðanir Vísi.is og Viðskiptablaðsins, blogg DV og Eyjunnar, Pressupenna og leiðara og aðsendar greinar Morgunblaðsins. Og ég fann ekkert til að tala um.

                  Auðvitað getur verið að ég hafi ekki leitað nógu ítarlega að efni. Ef þú, kæri lesandi, veist betur hvet ég þig til að láta vita. Pósturinn hér er

                  <code>rokvillur@gmail.com</code>